لات ها و لوطی مسلکان از قدیم الایام در شهرهای ایران جایگاه و وجهه ی خاصی برای خود ایجاد نموده بودند. هر محله، لات مخصوص به خود را داشته که با داشتن نوچه هایی به قدرت نمایی در محلات اقدام می ورزیده و البته با معنی امروزین لات ها بسیار متفاوت است. در قرن نوزدهم لفظ لوطی به دزدان مانند رابین هود که به سنت عیاری حاکمان ستمگر را به چالش میکشیدند و از رهبران محلی سکولار و مذهبی حمایت به عمل میآوردند و برای همشهریان خود قلدری میکردند به کار میرفت. لوطیها جدا از جنبه ی ضد اجتماعی خود به خاطر لوطی گری یا جوانمردی شناخته میشدند به این دلیل از الفاظ لوطی خدایی و لوطی اللهی که هر دو به معنای ارتباط فعالیتهای آنان با عدالت الهی بود، استفاده میشد.
در تاریخ اجتماعی ـ سیاسی ایران ، همیشه در کنار مراکز قدرت ، لمپن ها حاضرند. فقدان آزادی و دمکراسی را می توان یکی از دلایل رشد و توسعه لمپنیسم دانست. لوطی های تهران در دوره ی رضا شاه و محمد رضا شاه پهلوی علاوه بر قدرت نمایی شان گاها در مسائل و مباحث اجتماعی نیز آن گونه که از عهده ی آن ها بر می آمد مشارکت می جستند. بخش عمده ای از لات ها عموما از جانب حکومت خریداری شده و در بزنگاه ها مورد استفاده قرار می گرفتند.